VASKULARNE BOLESTI I BOL
Vaskularne bolesti ili bolesti krvnih sudova su prilično česta pojava, a pored niza neugodnih simptoma i oštećenja - uzrokuju i bol, bilo u rukama i nogama ili nekom drugom delu tela. Saznajte koje su to najčešće vaskularne bolesti koje izazivaju bol.
Vaskularne bolesti su najčešće uzrokovane lošom cirkulacijom krvi, ali i mnogim drugim problemima i oštećenjima vezanim za krvne sudove (vene i arterije).
Prilično su česta pojava i karakterišu se različitim simptomima, među kojima su najčešći bol, osetljivost, slabost ili trnci u zahvaćenom području. Hajde da pogledamo koje su to najčešće vaskularne bolesti koje izazivaju bol.
Raynaudov fenomen
Raynaudov fenomen (Raynaudova bolest ili Raynaudov sindrom) sastoji se od grčeva malih arterija prstiju na rukama, a ponekad i nožnih prstiju, što je izazvano izlaganjem hladnoći ili stresu. Nastaje privremeni nedostatak dotoka krvi u ovo područje, što uzrokuje da koža postane bela ili plavkasta i hladna ili ukočena.
U nekim slučajevima, simptomi Raynauda mogu biti povezani sa osnovnim bolestima kao što su lupus, reumatoidni artritis i skleroderma.
Buergerova bolest
Buergerova bolest najčešće pogađa male i srednje velike arterije i vene. Iako je uzrok nepoznat, postoji jaka povezanost sa upotrebom ili izlaganjem duvanu. Arterije ruku i nogu postaju sužene ili blokirane, uzrokujući nedostatak dotoka krvi (ishemiju) u prstima na rukama, rukama, nožnim prstima i stopalima.
Bol se javlja u rukama, šakama i češće u nogama i stopalima, čak i kada ste u mirovanju. Kod jakih blokada tkivo može umreti ( gangrena ), što zahteva amputaciju prstiju.
Periferna venska bolest
Vene su fleksibilne, šuplje cevi sa zaliscima koji se nazivaju ventili. Kada vam se mišići stežu, ventili se otvaraju i krv se kreće kroz vene. Kada se vaši mišići opuste, ventili se zatvaraju, održavajući da krv teče u jednom pravcu kroz vene.
Ako se ventili unutar vena oštete, oni se možda neće potpuno zatvoriti. Ovo omogućava da krv teče u oba smera. Kada se vaši mišići opuste, ventili unutar oštećene vene neće moći da zadrže krv. To može prouzrokovati nakupljanje krvi u venama.
Vene su ispupčene i izgledaju kao konopci ispod kože. Krv počinje sporije da se kreće kroz vene, može se ''zalepiti'' na bočnim zidovima krvnih sudova i mogu se formirati krvni ugrušci.
Periferna arterijska bolest
Periferna vaskularna bolest ili periferna arterijska bolest ponekad se nazivaju „lošom cirkulacijom.“ Obično se odnosi na sužavanje arterija u nogama, izazivajući manji protok krvi u mišićima. Ovo stanje takođe može uticati na ruke, stomak i vrat.
Nastaje zbog ateroskleroze arterija (holesterolski plakovi koji izazivaju otvrdnjavanje i suženje arterija) usled visokog holesterola, dijabetesa, pušenja, visokog krvnog pritiska, neaktivnosti i gojaznosti.
Najčešći simptom periferne arterijske bolesti nogu je klaudifikacija, a to je bol koji se javlja tokom hodanja i ublažava se sa mirovanjem. Takođe možete osećati grčeve ili umor u mišićima nogu ili kukova dok hodate.
Proširene vene
Varikozne ili proširene vene su ispupčene, natečene, ljubičaste ili plavkaste vene koje se vide ispod vaše kože, uzrokovane oštećenim ventilima u venama. One su češće kod žena nego kod muškaraca i često su nasledan problem.
Takođe mogu biti izazvane trudnoćom, prekomernom težinom ili dugotrajnim stajanjem. Bolovi, peckanje ili oticanje nogu su uobičajen problem kod proširenih vena.
Krvni ugrušci u venama
Krvni ugrušci u venama obično nastaju zbog:
- dugog ležanja u krevetu ili nepokretnosti
- oštećenja vena od povrede ili infekcije
- oštećenja ventila u veni, uzrokujući nakupljanje krvi
- trudnoća i hormoni (poput estrogena ili kontracepcijskih pilula )
- genetski poremećaji
- stanja koja izazivaju usporeni protok krvi ili gustu krv, poput kongestivne srčane insuficijencije ili određenih tumora.
Postoje mnoge vrste krvnih ugrušaka koji se mogu javiti u venama:
- Tromboza dubokih vena je krvni ugrušak koji se javlja u dubokoj veni.
- Plućna embolija je krvni ugrušak koji se otpušta iz vene i putuje u pluća.
- Hronična venska insuficijencija nije krvni ugrušak, već stanje koje nastaje kada oštećeni venski zalisci ili tromboza dubokih vena uzrokuju dugotrajno udruživanje krvi i oticanje u nogama.
Poremećaji zgrušavanja krvi
Poremećaji zgrušavanja krvi su stanja zbog kojih krv verovatnije stvara krvne ugruške u arterijama i venama. Ovi uslovi mogu biti nasleđeni (urođeni, nastaju rođenjem) ili stečeni i uključuju:
- Povišeni nivoi faktora u krvi koji uzrokuju zgrušavanje krvi (fibrinogen, faktor VIII, protrombin)
- Manjak prirodnih antikoagulantnih proteina (antitirombin, protein C, protein S)
- Abnormalna krvna slika
- Nenormalna fibrinoliza (raspad fibrina)
- Nenormalne promene na sluznici krvnih sudova (endotel)
Limfedem
Limfni sistem je drenažni sistem koji obuhvata široku mrežu limfnih sudova i limfnih čvorova. Limfni sistem pomaže u koordinaciji funkcije imunog sistema da štiti organizam od stranih supstanci.
Limfedem je nenormalno nakupljanje tečnosti koje uzrokuje oticanje, najčešće u rukama ili nogama. Limfedem se razvija kada limfni čvorovi ili limfni sudovi nedostaju, oštećuju se ili su uklonjeni.
Primarni limfedem je retkost i uzrokovan je nepostojanjem određenih limfnih sudova pri rođenju, ili može biti uzrokovan abnormalnostima limfnih sudova.
Sekundarni limfedem nastaje kao rezultat blokade ili prekida koji menja limfni sistem. Sekundarni limfedem se može razviti iz infekcije, maligniteta, hirurgije, stvaranja ožiljaka, gojaznosti, traume, tromboze dubokih vena, zračenja itd.
Tamara Nikoličić